De Stichting Decentraalbestuur.nl inventariseert vanaf 2005 met enige regelmaat enkele kenmerken van statenleden, gedeputeerden en Commissarissen van de Koning (CvdK). De belangrijkste bevindingen zijn verzameld op deze pagina.
Aantal statenleden per provincie (2005-2016)
|
Provincie |
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
Groningen |
55 |
43 |
43 |
43 |
43 |
43 |
|
Friesland |
55 |
43 |
43* |
43 |
43 |
43 |
|
Drenthe |
51 |
41 |
41 |
41 |
41 |
41 |
|
Overijssel |
63 |
47 |
47 |
47 |
47 |
47 |
|
Gelderland |
75 |
53 |
53 |
55 |
55 |
55 |
|
Flevoland |
47 |
39 |
39 |
39 |
39 |
41 |
|
Utrecht |
63 |
47 |
47 |
47 |
47 |
49 |
|
Noord-Holland |
83 |
55 |
55* |
55 |
55 |
55 |
|
Zuid Holland |
83 |
55 |
55 |
55 |
55 |
55 |
|
Zeeland |
47 |
39 |
39 |
39 |
39 |
39 |
|
Noord-Brabant |
79 |
55 |
55 |
55 |
55 |
55 |
|
Limburg |
63 |
47 |
47 |
47 |
47 |
47 |
|
Totaal |
764 |
564 |
564 |
566 |
566 |
570 |
* In dit jaar was in Friesland één zetel niet bezet. In Noord-Holland gold dat voor twee.
Na de verkiezingen van 2015 zijn zowel de Staten van Flevoland als van Utrecht met 2 uitgebreid, waardoor het totaal aantal Statenleden in Nederland 570 bedraagt.
Verdeling statenleden naar partij (2005-2016)
|
|
2005 |
2007 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
||||||
|
Partij |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
|
CDA |
222 |
29,1 |
151 |
26,8 |
151 |
26,9 |
85 |
15,0 |
86 |
15,2 |
90 |
15,8 |
|
PvdA |
199 |
26,0 |
114 |
20,3 |
113 |
20,1 |
107 |
18,9 |
107 |
18,9 |
63 |
11,1 |
|
VVD |
137 |
18,0 |
101 |
18,0 |
100 |
17,8 |
113 |
20,0 |
112 |
19,8 |
88 |
15,4 |
|
SP |
36 |
4,7 |
80 |
14,2 |
77 |
13,7 |
56 |
9,9 |
57 |
10,1 |
70 |
12,3 |
|
GroenLinks |
50 |
6,5 |
31 |
5,5 |
31 |
5,5 |
34 |
6,0 |
32 |
5,7 |
30 |
5,3 |
|
D66 |
31 |
4,1 |
9 |
1,6 |
9 |
1,6 |
42 |
7,4 |
43 |
7,6 |
68 |
11,9 |
|
Chr. Unie/SGP |
12 |
1,6 |
--- |
--- |
11 |
2,0 |
6 |
1,1 |
5 |
0,9 |
8 |
1,4 |
|
SGP |
15 |
2,0 |
15 |
2,7 |
12 |
2,1 |
10 |
1,8 |
10 |
1,8 |
15 |
2,6 |
|
ChristenUnie |
23 |
3,0 |
31 |
5,5 |
29 |
5,2 |
20 |
3,5 |
21 |
3,7 |
26 |
4,6 |
|
PVV* |
-- |
-- |
-- |
-- |
-- |
-- |
64 |
11,3 |
60 |
10,6 |
65 |
11,4 |
|
PvdD |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
18 |
3,2 |
|
50+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13 |
2,3 |
|
Overige ** |
39 |
5,1 |
32 |
5,7 |
28 |
5,0 |
29 |
5,1 |
33 |
5,8 |
16 |
2,8 |
* tijdens de meting van 2012 vonden er in enkele provincies afsplitsingen van de PVV plaats. Deze zijn toentertijd niet in de gegevens verwerkt.
** In 2005 was de LPF in diverse provincies met 11 statenleden vertegenwoordigd. Deze zijn opgenomen in de categorie ‘overige partijen’.
Voor de Gedeputeerden is het beeld als volgt;
Verdeling gedeputeerden naar partij (2005-2014)
|
|
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
||||||
|
Partij |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
|
|
|
CDA |
25 |
36,2 |
25 |
36,2 |
25 |
36,2 |
14 |
24,1 |
14 |
23,7 |
15 |
25,0 |
|
PvdA |
24 |
34,8 |
22 |
31,9 |
20 |
29,0 |
12 |
20,7 |
14 |
23,7 |
5 |
8,3 |
|
VVD |
17 |
24,6 |
13 |
18,8 |
13 |
18,8 |
18 |
31,0 |
19 |
32,2 |
15 |
25,0 |
|
SP |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 |
3,4 |
2 |
3,4 |
8 |
13,3 |
|
Groen Links |
1 |
1,4 |
2 |
2,9 |
2 |
2,9 |
2 |
3,4 |
1 |
1,7 |
2 |
3,3 |
|
D66 |
1 |
1,4 |
0 |
0 |
0 |
0 |
5 |
8,6 |
5 |
8,5 |
10 |
16,7 |
|
ChristenUnie |
0 |
0 |
6 |
8,7 |
7 |
10,1 |
1 |
1,7 |
2 |
3,4 |
3 |
5,0 |
|
SGP |
1 |
1,4 |
1 |
1,4 |
1 |
1,4 |
1 |
1,7 |
1 |
1,7 |
1 |
1,7 |
|
Chr. Unie/SGP |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1,4 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
PVV |
-- |
-- |
-- |
-- |
-- |
-- |
2 |
3,4 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Anders |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1,7 |
1 |
1,7 |
1 |
1,7 |
Uit een eerdere tabel kwam naar voren dat het aandeel statenleden van CDA, VVD en PvdA in de loop der jaren terugloopt. Desalniettemin leveren deze partijen nog steeds meer dan de helft van de gedeputeerden. Toch is ook hier sprake van een forse teruggang ten opzichte van 2005, toen meer dan 90% van de gedeputeerden verbonden was aan één van deze drie partijen.
De volgende tabellen hebben betrekking op het aandeel vrouwen in het provinciale bestuur.
Aantal vrouwelijke provinciale ambtsdragers (2005-2016)
|
|
Aandeel vrouwelijke bestuurders |
|||||
|
|
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
CdK |
8,3% |
16,6% |
8,3% |
16,6% |
8,3% |
8,3% |
|
Gedeputeerden |
18,8% |
30,4% |
30,4% |
29,3% |
28,8% |
26,7% |
|
Statenleden |
28,1% |
36,0% |
34,8% |
34,5% |
31,8% |
34,7 |
Aandeel vrouwelijke Statenleden per provincie (2005-2016)
|
Provincie |
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
Groningen |
30,9 |
32,6 |
41,9 |
39,5 |
34,9 |
32,6 |
|
Friesland |
32,7 |
41,9 |
42,9 |
37,2 |
25,6 |
41,9 |
|
Drenthe |
21,6 |
31,7 |
24,4 |
39,0 |
31,7 |
26,8 |
|
Overijssel |
28,6 |
31,9 |
32,0 |
29,8 |
36,2 |
36,2 |
|
Gelderland |
33,0 |
39,6 |
41,5 |
38,2 |
36,4 |
34,5 |
|
Flevoland |
25,5 |
30,8 |
28,2 |
30,8 |
30,8 |
39,0 |
|
Utrecht |
30,2 |
44,7 |
43,6 |
31,9 |
25,5 |
44,9 |
|
Noord-Holland |
21,7 |
38,2 |
35,8 |
43,6 |
41,8 |
41,8 |
|
Zuid Holland |
25,3 |
32,7 |
30,9 |
32,7 |
34,5 |
32,7 |
|
Zeeland |
19,1 |
30,8 |
28,2 |
17,9 |
15,4 |
25,6 |
|
Noord-Brabant |
34,2 |
45,5 |
38,2 |
43,6 |
38,2 |
32,7 |
|
Limburg |
31,7 |
27,7 |
27,8 |
34,5 |
34,5 |
25,5 |
|
Totaal |
28,1 |
36,0 |
34,8 |
34,5 |
31,8 |
34,7 |
Lopende een statenperiode neemt het aandeel vrouwelijke statenleden af. De verklaring hiervoor is dat verhoudingsgewijs meer vrouwen dan mannen aftreden en dat zij dan ook relatief vaker door mannen worden vervangen. Kort na verkiezingen neemt het aandeel vrouwen dan weer toe, hetgeen ook is gebeurd na die van 2015. ‘Traditioneel’ kennen Zeeland en Limburg verhoudingsgewijs weinig vrouwelijke statenleden.
Aandeel vrouwelijke Gedeputeerden per provincie (2005-2016)
|
Provincie |
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
Groningen |
20,0 |
16,7 |
0 |
33,3 |
33,3 |
40,0 |
|
Friesland |
20,0 |
60,0 |
40,0 |
60,0 |
60,0 |
20,0 |
|
Drenthe |
60,0 |
33,3 |
50,0 |
25,0 |
0 |
0 |
|
Overijssel |
16,7 |
16,7 |
16,7 |
40,0 |
40,0 |
40,0 |
|
Gelderland |
16,7 |
33,3 |
40,0 |
40,0 |
40,0 |
50,0 |
|
Flevoland |
20,0 |
25,0 |
20,0 |
25,0 |
0 |
0 |
|
Utrecht |
0 |
33,3 |
33,3 |
25,0 |
25,0 |
50,0 |
|
Noord-Holland |
16,7 |
28,6 |
57,0 |
50,0 |
50,0 |
33,3 |
|
Zuid Holland |
33,3 |
42,9 |
28,6 |
20,0 |
20,0 |
20,0 |
|
Zeeland |
0 |
0 |
0 |
0 |
25,0 |
25,0 |
|
Noord-Brabant |
14,3 |
50,0 |
50,0 |
20,0 |
20,0 |
16,7 |
|
Limburg |
16,7 |
20,0 |
20,0 |
0 |
0 |
14,3 |
|
Totaal |
18,8 |
30,4 |
30,4 |
29,3 |
28,8 |
26,7 |
Eveneens kan het aantal vrouwelijke statenleden en het aandeel vrouwelijke gedeputeerden per partij worden gepresenteerd. Dit ziet er als volgt uit:
Aandeel vrouwelijke Statenleden per partij (2005-2014)
|
Provincie |
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
CDA |
28,4 |
33,8 |
35,1 |
32,9 |
33,7 |
37,7 |
|
PvdA |
32,2 |
44,7 |
40,7 |
42,1 |
38,3 |
39,7 |
|
VVD |
27,0 |
31,7 |
31,0 |
36,3 |
33,0 |
38,6 |
|
SP |
27,8 |
36,3 |
33,8 |
35,7 |
35,1 |
40,0 |
|
Groen Links |
34,0 |
51,6 |
45,0 |
44,1 |
43,8 |
33,3 |
|
D66 |
35,5 |
33,0 |
33,0 |
42,9 |
34,9 |
44,1 |
|
ChristenUnie |
13,0 |
29,0 |
35,0 |
35,0 |
23,8 |
26,9 |
|
PVV |
-- |
-- |
-- |
21,9 |
20,0 |
18,5 |
|
PvdD |
|
|
|
|
|
66,7 |
|
50+ |
|
|
|
|
|
15,4 |
|
Anders |
32,0 |
37,5 |
33,3 |
20,7 |
18,2 |
18,8 |
|
Totaal |
28,1 |
36,0 |
34,8 |
34,5 |
31,8 |
34,7 |
Aandeel vrouwelijke Gedeputeerden per partij (2005-2016)
|
Provincie |
2005 |
2008 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
CDA |
12,0 |
24,0 |
20,0 |
28,6 |
28,6 |
26,7 |
|
PvdA |
37,5 |
45,5 |
40,0 |
33,0 |
35,7 |
20,0 |
|
VVD |
5,9 |
30,8 |
46,0 |
33,0 |
26,3 |
33,3 |
|
Groen Links |
0 |
0 |
0 |
0 |
100,0 |
100,0 |
|
D66 |
0 |
0 |
0 |
0 |
40,0 |
30,0 |
|
ChristenUnie |
0 |
16,7 |
28,6 |
0 |
0 |
0 |
|
PVV |
-- |
-- |
-- |
0 |
-- |
0 |
|
Anders |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Totaal |
18,8 |
30,4 |
30,4 |
29,3 |
28,8 |
26,7 |
Gemiddelde leeftijd statenleden en gedeputeerden per provincie (2009-2016)
|
Provincie |
Leeftijd statenleden |
Leeftijd gedeputeerden |
||||||
|
|
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
2009 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
Groningen |
50 |
48 |
50 |
46 |
53 |
48 |
51 |
42 |
|
Friesland |
51 |
51 |
53 |
53 |
50 |
49 |
51 |
43 |
|
Drenthe |
53 |
54 |
58 |
52 |
56 |
55 |
58 |
55 |
|
Overijssel |
55 |
57 |
53 |
49 |
49 |
51 |
52 |
46 |
|
Gelderland |
51 |
50 |
52 |
48 |
55 |
52 |
56 |
56 |
|
Flevoland |
50 |
48 |
50 |
51 |
56 |
51 |
53 |
53 |
|
Utrecht |
49 |
48 |
50 |
49 |
56 |
44 |
46 |
51 |
|
Noord-Holland |
52 |
53 |
54 |
48 |
48 |
50 |
52 |
55 |
|
Zuid Holland |
48 |
46 |
49 |
46 |
54 |
48 |
50 |
48 |
|
Zeeland |
51 |
53 |
55 |
|
56 |
60 |
62 |
51 |
|
Noord-Brabant |
52 |
49 |
52 |
45 |
51 |
54 |
56 |
48 |
|
Limburg* |
-- |
48 |
49 |
48 |
-- |
48 |
56 |
49 |
|
Totaal |
51 |
50 |
52 |
48 |
53 |
50 |
53 |
50 |
* de geboortedata van statenleden en gedeputeerden zijn in 2009 niet door de provincie Limburg verstrekt
In 2012 daalde, na de verkiezingen van 2011, de gemiddelde leeftijd van volksvertegenwoordigers en bestuurders. Dat is verklaarbaar. Immers, een relatief hoge leeftijd is vaak een overweging om af te zien van verdere politieke activiteit. De daling was in 2012 niet bijzonder groot. Na de verkiezingen van 2015 is de gemiddelde leeftijd 3 jaar gedaald.
De volgende tabel heeft betrekking op het opleidingsniveau van Statenleden en gedeputeerden.
Opleidingsniveau van Statenleden en gedeputeerden (2012-2016)
|
|
Statenleden |
Gedeputeerden |
||||
|
|
2012 |
2014 |
2016 |
2012 |
2014 |
2016 |
|
Basis-/Voortgezet onderwijs |
6,2 |
5,8 |
2,3 |
0 |
0 |
3,5 |
|
MBO |
8,0 |
8,3 |
5,1 |
4,4 |
6,4 |
3,5 |
|
HBO |
30,8 |
33,7 |
29,3 |
24,4 |
31,9 |
35,1 |
|
WO |
54,1 |
51,9 |
63,3 |
71,1 |
61,7 |
57,9 |
|
|
100%=338 |
100%=362 |
100%=256 |
100%=45 |
100= 48 |
100%=57 |
Arbeidssituatie van Statenleden (2012-2016)
|
|
Statenleden |
||
|
|
2012 |
2014 |
2016 |
|
Werkzaam als zelfstandige |
20,0 |
20,7 |
22,6 |
|
Werkzaam bij gemeentelijke overheid |
10,7 |
11,8 |
10,3 |
|
Werkzaam bij rijksoverheid |
6,2 |
6,0 |
4,7 |
|
Werkzaam bij semi-overheidsinstelling / ZBO |
3,8 |
2,3 |
1,9 |
|
Werkzaam in het onderwijs |
9,1 |
10,6 |
9,8 |
|
Werkzaam in de zorg |
7,4 |
5,6 |
4,4 |
|
Werkzaam bij maatschappelijke organisatie |
8,4 |
6,2 |
8,2 |
|
Werkzaam in de particuliere sector |
17,7 |
18,1 |
21,4 |
|
Anders / overig |
5,5 |
9,3 |
4,7 |
|
Verricht geen betaald werk |
11,2 |
9,5 |
11,7 |
|
|
100% = 419 |
100% = 518 |
100%=429 |
Aftreden & aantreden
Door vergelijking van de resultaten van de tweejaarlijkse metingen kan inzicht worden verkregen in het aantal tussentijds aftredende provinciale ambtsdragers. Dit is weergegeven in de volgende tabellen.
Aantal afgetreden bestuurders in periodes 2007-2009 en 2012-2014
|
|
2007-2009 |
2012-2014 |
||
|
|
Abs |
% |
Abs |
% |
|
CdK |
4 |
33,3 |
3 |
25% |
|
Gedeputeerden |
15 |
17,9 |
9 |
15,3% |
|
Statenleden |
45 |
7,8 |
49 |
8,7% |
Aantal afgetreden bestuurders in periodes 2007-2009 en 2012-2014 per provincie
|
Provincie |
Statenleden |
Gedeputeerden |
||
|
2007-2009 |
2012-2014 |
2007-2009 |
2012-2014 |
|
|
Groningen |
5 |
5 |
3 |
3 |
|
Friesland |
6 |
6 |
1 |
0 |
|
Drenthe |
4 |
6 |
1 |
0 |
|
Overijssel |
2 |
4 |
0 |
0 |
|
Gelderland |
5 |
4 |
0 |
1 |
|
Flevoland |
1 |
0 |
0 |
1 |
|
Utrecht |
7 |
8 |
2 |
0 |
|
Noord-Holland |
1 |
5 |
4 |
0 |
|
Zuid Holland |
4 |
1 |
1 |
0 |
|
Zeeland |
3 |
2 |
0 |
1 |
|
Noord-Brabant |
7 |
4 |
2 |
0 |
|
Limburg |
0 |
4 |
1 |
3 |
|
Totaal |
45 |
49 |
15 |
9 |
Aantal afgetreden bestuurders in periodes 2007-2009 2012 -2014 per partij
|
Partij |
Statenleden |
Gedeputeerden |
||
|
2007-2009 |
2012-2014 |
2007-2009 |
2012-2014 |
|
|
CDA |
9 |
9 |
3 |
0 |
|
PvdA |
8 |
6 |
8 |
2 |
|
VVD |
8 |
15 |
3 |
3 |
|
SP |
10 |
3 |
0 |
0 |
|
Groen Links |
4 |
3 |
1 |
1 |
|
D66 |
0 |
3 |
|
1 |
|
ChristenUnie/SGP |
5 |
2 |
|
|
|
SGP |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
ChristenUnie |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
PVV |
-- |
4 |
-- |
2 |
|
Overige partijen |
1 |
4 |
-- |
0 |
|
Totaal |
45 |
49 |
15 |
9 |
Redenen om af te treden (2012-2014)
|
|
Statenleden |
Gedeputeerden |
|
Onbekend |
19 |
4 |
|
Politieke redenen |
5 |
2 |
|
Persoonlijke redenen |
25 |
3 |
|
Totaal |
49 |
9 |
Afgetreden bestuurders 2007-2009 en 2012-2014 per functie en sexe
|
|
man |
Vrouw |
||||||
|
|
2007-2009 |
2012-2014 |
2007-2009 |
2012-2014 |
||||
|
|
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
|
CdK |
3 |
75,0 |
2 |
66,6% |
1 |
25,0 |
1 |
33,3% |
|
Gedeputeerden |
9 |
60,0 |
7 |
77,8 |
6 |
40,0 |
2 |
22,2 |
|
Statenleden |
24 |
53,3 |
23 |
46,9 |
21 |
46,7 |
26 |
53,1 |
|
Totaal |
36 |
57,1 |
32 |
52,5 |
27 |
42,9 |
29 |
47,5 |
Nieuw aangetreden bestuurders 2007-2009 en 2012-2014 per functie en sexe
|
|
Man |
Vrouw |
||||||
|
|
2007-2009 |
2012-2014 |
2007-2009 |
2012-2014 |
||||
|
|
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
Abs |
% |
|
CdK |
4 |
100 |
3 |
100 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Gedeputeerden |
5 |
45,5 |
3 |
75 |
6 |
54,5 |
1 |
25 |
|
Statenleden |
34 |
69,4 |
42 |
80,8 |
15 |
30,6 |
10 |
19,2 |
|
Totaal |
42 |
66,7 |
48 |
81,4 |
21 |
33,3 |
11 |
18,6 |